September is een maand vol veranderingen. De warme zomerdagen maken langzaam plaats voor koelere ochtenden, mistige ochtenden en zachtere zonnestralen. De tuin voelt rustiger, kalmer — maar er is nog volop leven en werk. De nazomer kan prachtig zijn, en september is hét moment om te oogsten, te zaaien voor de winter, op te ruimen én alvast te denken aan het volgende seizoen.
In deze blog lees je wat je in september kunt doen in je (moes)tuin en siertuin: zaaien, planten, snoeien, oogsten en voorbereiden op de herfst en winter.
🌿 Zaaien in september: laatste kans voor herfstgroen
In september kun je nog diverse gewassen zaaien die snel groeien of bestand zijn tegen kou. De bodem is nog warm, dus zaden kiemen goed. Ideaal voor een laatste ronde verse bladgroenten!
Wat kun je zaaien in september?
-
Winterpostelein
-
Spinazie
-
Rucola
-
Snijbiet (bij zacht weer)
-
Meiraapjes
-
Mosterdblad
-
Tuinkers
-
Groene koolsoorten (voor overwintering)
-
Wintererwten (bij zachte winters)
-
Groenbemesters zoals gele mosterd, wikke, phacelia of bladrammenas!
In de kas of bak onder glas:
Zorg voor vochtige grond en dek jonge zaailingen eventueel af bij koudere nachten.
🌱 Wat kun je planten in september?
September is een uitstekende plantmaand. De grond is nog warm van de zomer en er valt vaker regen: ideale omstandigheden om planten goed te laten wortelen.
In de moestuin planten:
-
Veldsla (jonge plantjes)
-
Winterprei
-
Boerenkool
-
Jonge aardbeienplantjes (als je dat nog niet eerder hebt gedaan)
In de siertuin planten of verplanten:
-
Vaste planten (nu geplant, bloeien ze volgend jaar mooi)
-
Nieuwe struiken en bomen
-
Bollen voor het voorjaar zoals krokussen, narcissen, sneeuwklokjes
-
Tweejarigen zoals viooltjes, vergeet-mij-nietjes en muurbloemen
-
Klimplanten of hagen (zoals beuk, haagbeuk, liguster)
Tip: geef geplante bomen en struiken goed water de eerste weken.
🍏 Oogsten in september: van tomaten tot appels
De oogst is in september nog steeds rijk. Veel groenten zijn nu volgroeid, en het fruit aan de bomen is rijp om geplukt te worden.
Wat kun je oogsten in september?
-
Appels (vroege en middentijdse rassen)
-
Peren
-
Pruimen
-
Tomaten (pluk ze voor de eerste koude nachten!)
-
Paprika’s
-
Courgettes
-
Komkommers
-
Aardappelen
-
Rode bieten
-
Wortelen
-
Snijbonen
-
Uien en knoflook (als ze nog niet geoogst zijn)
-
Pompoenen (eind september beginnen te rijpen)
-
Kruiden zoals salie, tijm, rozemarijn — ook goed te drogen voor de winter
Oogst regelmatig en bewaar slim:
-
Bewaar appels en peren op een koele, donkere plek
-
Laat pompoenen narijpen op een zonnige vensterbank
-
Kruiden kun je invriezen of drogen
✂️ Snoeien in september: opruimen en voorbereiden
De snoeischaar blijft ook in september een handig hulpmiddel. Je snoeit nu vooral om planten gezond te houden en de tuin op te ruimen.
Wat kun je snoeien?
-
Lavendel (indien nog niet gedaan na de bloei)
-
Klimrozen (licht terugknippen en uitgebloeide bloemen weghalen)
-
Fruitbomen (zomerfruit zoals pruimen of perzik licht snoeien)
-
Bessenstruiken (na de oogst oude takken verwijderen)
-
Heggen en vormstruiken: laatste knipbeurt van het jaar
-
Tomaten: toppen als er nog onrijpe vruchten zijn
-
Uitgebloeide vaste planten, mits je geen zaadhoofdjes wilt laten staan voor vogels of sierwaarde
Tip: laat uitgebloeide zonnebloemen of sierdistels staan voor insecten en vogels.
💧 Verzorging in september: van droogte naar vocht
De hitte van de zomer maakt plaats voor vochtigere lucht en regenbuien, maar let op: plotselinge regenval kan schimmelproblemen veroorzaken.
Verzorgingstips:
-
Controleer op meeldauw bij pompoen, courgette of sierplanten
-
Verwijder zieke bladeren om verspreiding te voorkomen
-
Houd de kas of tunnel goed geventileerd
-
Geef nog water bij droge periodes, vooral bij nieuw geplante planten
-
Dek de bodem af met mulch of compost om voeding aan te vullen en uitdroging te beperken
-
Begin alvast met bladcompost maken van afgevallen bladeren
🌼 Gazon en bloemen in september
September is hét moment om je gazon en bloementuin een opknapbeurt te geven.
Gazon:
-
Herstel kale plekken: zaai bij en geef voldoende water
-
Verticuteer het gazon als het viltig is geworden
-
Laat het gras iets langer staan bij koelere temperaturen
-
Strooi organische gazonmest voor de winter
Bloemen en siertuin:
-
Plant voorjaarsbollen voor een kleurrijk begin van het nieuwe jaar
-
Deel overvolle vaste planten en verplant ze waar nodig
-
Verwijder onkruid vóór het zaad maakt
-
Zaai groenbemesters of bloeiende bodembedekkers voor de winter
🐝 Dierenleven in september: help insecten en vogels
De tuin is nog steeds levendig. Vogels, egels, insecten en vlinders zijn druk bezig zich voor te bereiden op de koudere maanden.
Denk aan:
-
Laat uitgebloeide bloemen met zaden staan voor vogels
-
Maak alvast een egelhuis of laat rommelhoekjes met bladeren liggen
-
Zet schoteltjes water neer voor dorstige dieren
-
Zaai of plant bijen- en vlindervriendelijke bloemen die laat bloeien, zoals hemelsleutel of herfstasters
🍂 Vooruitkijken naar de herfst en winter
Gebruik september ook om plannen te maken:
-
Wat werkte goed dit jaar? Wat wil je anders?
-
Begin met opruimen van afstervende planten en resten
-
Maak plaats voor composteerbaar afval
-
Berg tuinmeubels op of maak ze winterklaar
-
Maak een teeltplanning voor het volgende jaar
Tot slot: september is de zachte overgang
September is een maand van overvloed én loslaten. Je geniet van de laatste zomeroogst en maakt de eerste stappen richting rust. De tuin wordt kalmer, maar blijft vol potentie. Laat je verrassen door wat nog komt, en geef je planten een goede basis voor het najaar.
Fijne september en veel tuinplezier! 🍎🌾🍂
Lees ook:
Tuinieren in februari
Tuinieren in maart
Tuinieren in april
Tuinieren in mei
Tuinieren in juni
Tuinieren in juli
Tuinieren in augustus
Tuinieren in september (in artikel hierboven)